GALICIA INMORRENTE

LUZ DE GALICIA

 (A poeta Luz Pozo representa a Real Academia Galega no ano 2012 na celebración no salón de actos do noso Instituto do 150 aniversario do primeiro Instituto provincial na cidade da Coruña. Día 13 de novembro).

(Acto do 150 aniversario de Instituto Provincial na Coruña. Salón de actos do Eusebio da Guarda. Luz Pozo Garza aparece na compaña de distintas autoridades civís e académicas. Ela representa a Real Academia Galega)

 

Celebra este ano a poeta Luz Pozo Garza noventa e cinco anos de vida. Con ese gallo organizou a Real Academia Galega –unha das casas que gozosamente habita Luz- unha homenaxe. Nós sumámonos a esa celebración na medida das nosas posibilidades. Relembraremos os vínculos que nos unen con ela, ás persoas que amamos e participamos do labor do Instituto Eusebio da Guarda. Pequenos mais poderosos fíos: Luz impartiu clases de galego no Salón de Actos do Instituto antes de que a aprendizaxe do noso idioma se impartise no currículo; Luz acolleu no seu seo amantiño a algunhas das nosas mellores docentes (vid. Nota) e esa amizade perpetúase ata hoxe a través incluso dos seus fillos; Luz representou á Academia en actos importantes do centro e importantes para a cidade; Luz, en fin, acolle sempre hospitalaria e rica en virtudes, os nosos máis prezados ex alumnos na súa casa coruñesa. Faremos esta grata relembranza por medio dunha serie de fotos.

 (O grupo Gelría, integrado por Elena Tarrats, Mario G. Cortizo e Federico Mosquera -Mario e Federico son ex alumnos nosos-  publican o seu traballo discográfico "Cantos de Poeta" no ano 2016. Entre os poetas galegos escollidos nese traballo figura Luz Pozo. Na foto vémolos na casa coruñesa de Luz, quen os recibe amorosa. Vemos tamén a Olga Patiño, outra das grandes voces poéticas de Galicia. Olga foi a persoa que preparou o encontro entre Luz e os membros de Gelría, un labor digno de agradecemento, así nolo fan saber os nosos ex alumnos)

(Na casa coruñesa de Luz. Fala Gelría: "Luz tratounos moi ben... E descubrimos unha faceta dela para nós descoñecida, que é a súa vocación musical. Agasallámoslle unha partitura da canción que fixemos súa, que ela mesma leu tocándoa no piano. E amosounos algunha melodía súa. Unha caixa de sorpresas...")

En segundo lugar, presentarémosvos tres poemas dos dez da autora seleccionados por outros tantos  insignes poetas galegos e que aparecen no libriño Un Pozo de Luz editado pola RAG con data 21 de xullo de 2017. Mil primaveras máis para a poesía de Galicia!

ILLAS CÍES

                Chamóuselles tamén illas das Pombas

                R. Otero Pedrayo

Nas Cíes descubrimos a pericia das aves

e a medida celeste onde reside a luz

Bañámonos nas ondas

a compartir sulagos con dóciles palmípedas

                                               e cunchiñas de nácara

Era o verán

Chegaban ventos fríos do primeiro cuadrante

                                               os ventos tersos do Nordés

Con labios exaltados bicábasme nas tempas

E querías que fora a raíña dos mares

ou deslizabas verbas secretas nos oídos

Nos xogos inocentes

debuxei  no teu peito os signos da alegría

Despois grabei na area os símbolos da patria:

                               espirais

                                               caracolas

                                                               esvásticas solares

Cousas do paraíso...

Naquelas latitudes oceánicas azul

                                                               azul delirio

tracei como remate un labirinto tácito

para salvar o amor

“Demanda do Grial”. Prometo a flor de loto (1992)

ANXOS CON PATÍNS BRANCOS

NA PRAZA DE O GROVE

                               Xaneiro, 1992

Andei as rúas doutros anos na vila mariñeira

Os vieiros que cirnunvalan espacios misteriosos

Meditei na ponte veneciana

No camiño iniciático

Que leva á illa do tesouro

Inda por descubrir

Por debaixo pasaban as ondas coma a vida

                musitaban as aves as puras letanías

                dunha levitación non aprendida

En procura de ti

xurdía a cegadora presencia da Lanzada

en liñas sinuosas que se ofrecen intactas

coma unha arpa

que fire o corazón de emoción sideral

Mística

Soaban as palabras de amor e mais a morte

Non aprendín aínda a escoitalas sen pranto...

...pero ninguén me viu chorar

agás dúas meniñas na praza do concello

cando lía eu a prensa

na apoiatura dun bloque de granito tallado:

                               Viñeron xunta mín

                               Con patíns brancos

                               Con palabras purísimas de rula

                               Con ollos de solsticio

                               Con esguince de arcanxo

                               Con azas a porfía...

Un anxo iniciativo. Outro moderador

Preguntáronme o nome

Preguntáronme a tabla de multiplicar

Os ríos de España

As fontes de enerxía

(Non sei se me aprobaron)

Dixéronme que viñan onda min porque me vían igual ca

rula solitaria: “si no es la tortolica que está

viuda y con dolor”

Non sabían os anxos

que estou aprendendo a vivir...

“A praia da Lanzada”. Prometo a flor de loto (1992)

SUBIDA Ó PÍA PAXARO

                                               Cuanto más alto subía

                                                               San Juan de la Cruz

Chegabamos á luz collidos polo van

                                               en procura de nós

En procura dos cumios para apreixar a terra

                                               na ascese da ascensión

Para abrazar a vida

                               a Galicia en silencio

Para beber amor un grolo de luz viva en presente purísimo

Esquecidos anceios e arelanzas

As aves dominaban os espacios gloriosos

                                                               onde fuxen as sombras

Aspiramos un hálito de xestas e de laxes

                               un recendo de espiños

                               o sobresalto dos insectos

                               o frío delgadísimo da saudade absoluta

                               que fire e cega silenciosamente

Recolle todo na túa alma –dicías-

                                               Este é o meu agasallo

Xúntanse as mans nunha pregaria

e os labios fuxidíos respiran o misterio da luz

A súa potestade sobrehumana

“Demanda do Grial”. Prometo a flor de loto (1992)

 (Luz Pozo con amigas: xantar de xubilación da súa amiga Mª Teresa Rodríguez Taboada, catedrática do noso Instituto,  o 27 de xuño do 2002)

 

 (Acto xubilación no ano 2002. Luz Pozo aparece no medio da imaxe. Salón de Actos do noso Instituto)

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

(Nota:

“Somos amigas e Luz veu coas súas fillas ao Hotel Atlántico á miña xubilación. Tiven moito trato con ela a través dunha amiga común, Maruxa Olavide, tamén poetisa e pintora. Eu continúo a relación co seu fillo Gonzalo, quen exercera de profesor de inglés un tempo no Instituto, ao igual que a súa filla Luz... Cando eu cheguei destinada á Coruña, Luz acolleume con grande cariño e levoume á súa casa. Daquela estaba ela en Monelos... Eu sempre a admirei e sempre a quixen moito. Temos compartido disfrazármonos xuntas polos Carnavais e temos viaxado xuntas á casa doutra gran amiga e gran muller, Conchita Teijeiro, de Lugo, creadora de As Nais. Outra gran galega e moi amiga de Maruxa Olavide... “ Estas palabras foron pronunciadas para nós pola Catedrática xubilada do noso Instituto, Mª Teresa Rodríguez Taboada, a quen moito llas agradecemos)