VICENTE ÁLVAREZ
ARECES
Hoxe, xoves, baixei como sempre a tomar o café cos
colegas de hai anos. Porque hai anos largos que celebramos esta tertulia semanal.
Relembro agora e aquí que houbo dúas ou tres ocasións -nos tempos en que o café
o tomabamos no Artóbriga- en que se achegaba Felipe Criado, e onde vai xa que
pasou a mellor vida...
Así que hoxe, pouco despois das doce, xa nos comunicou
Mercedes a noticia do falecemento de Vicente Álvarez Areces. Foi de madrugada, foi algo inesperado.
Preguntei cantos anos tiña. Setenta e
cinco. Como o meu pai, pensei, cedo para morrer hoxe en día. Entón Mercedes
mirou no chat ou na charla do guasap
cando foi a derradeira vez en que el participara. Contou as horas, non moitas.
(No título de licenciatura dos matemáticos daquela poñía "Licenciado en Ciencias, sección Matemáticas". Foto da Facultade de Ciencias, Santiago de Compostela)
Porque Mercedes Sampayo, a que fora durante anos a
vosa profesora de matemáticas, era colega de Vicente Álvarez Areces desde a
facultade en Santiago e ese vínculo de compañeirismo e certa amizade
conservouno sempre. Pedinlle que nos escribise unha especie de lembranza (ou de
obituario, chamándolle ben ás cousas polo seu nome) pero declinou, dixo “non, é tan delicado...” E así foi como
tomei eu, co seu permiso, a pluma para que, en certa medida a través do que
Mercedes foi falando e trasmitindo, nos quede hoxe a todos unha leve idea da
traxectoria deste home bo.
Cando camiñabamos de volta para casa xuntas, á altura
do andén de Riazor, volvimos falar do vello compañeiro de facultade. Un
político e mais un científico que amaba as matemáticas. “Eu destacaría entre outros datos da súa forma de ser, do que eu
recordo, claro, que era un home intelixente... si, era moi intelixente. E amaba
as matemáticas... Súa nai fora mestra, coma a miña, e o seu pai garda civil...
É que daquela, cando acabou a guerra, as mestras eran acompañadas ao traballo
por un garda civil”. Aquí interrompina. “Por
que?, por control ou por protección?”. Dixo: “pois realmente non o sei...” “E
coñeceríanse así os pais?”. “Puido
ser...”.
(Esta foto foi unha das derradeiras, senón a derradeira que a nosa amiga Mercedes Sampayo, lucense, lle pasara polo gasap ao señor Álvarez Areces)
Logo, tras o xantar, xa estando vendo o concurso da
segunda, pouco antes de botar a breve soneca familiar, pensaba eu en canta
xente coñezo ou coñecín que sufrira cárcere polas súas ideas: vivos, só a
Ferrín e a Luís Alonso. Falecidos, a Ramón Piñeiro. Que eu saiba, claro. Areces
tamén pasou períodos no cárcere. Recórdao na entrevista que concedera hai anos,
unha entrevista cuxo enlace ten Mercedes desde hai tempo no seu móbil, e que
agora foi recuperada pola prensa de Asturias. Aí hai parágrafos interesantes
para a reflexión. Permitídeme reproducir só un: Conviene que los lectores más jóvenes sepan que España no siempre ha
sido como ellos la han conocido. Quien, como es mi caso, ha pasado justo la
mitad de su vida en un país sin libertades, vive con intensidad los procesos
democráticos como el que celebraremos el próximo 27 -M (en: https://www.lne.es/asturias/2019/01/17/me-gusta-que-me-llamen-tini/2412100.html).
Tamén é moi curioso o que di dos adversarios: Los adversarios nunca suelen hablar bien de
uno (hai ironía, sen dúbida o señor Álvarez Areces era un ser humano con
sentido do humor). Á vista desas vellas palabras, creo honestamente que cobran
un novo valor as que oímos hoxe no telexornal da primeira en boca doutro
Álvarez (Cascos): [nun contexto previo que non oín, supoño que lle pediron que
dixera algo do falecido] Qué puedo decir?
Que era un bo rival (algo así dixo: que era un rival poderoso). Parece que
hai unha certa simetría entre aquelas e estas palabras. Son as voltas da
vida...
Asturias está de loito. Moitos de nós lamentamos que
os políticos de categoría, dos que o país non anda ben servido, nos abandonen.
Así a todo, aquí ninguén queda. Descanse en paz e que a terra que amou, a terra
sen máis, lle sexa leve.
(Na entrevista para o programa 'La Galería' de TVE)
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
[Nota:
Hai
máis información sobre V. Álvarez Areces en
Aí,
nesa entrevista televisiva, contaba precisamente que a súa nai era mestra na
zona mineira e que ían escoltadas pola garda civil]